Làm thế nào con người bị lây nhiễm HIV/AIDS từ tinh tinh và lây lan toàn cầu?
Có ba con đường lây truyền HIV/AIDS là qua máu, mẹ sang con và lây truyền qua đường tình dục.
Trong thế giới loài người, HIV chủ yếu được qua lây truyền qua đường tình dục, chiếm gần 90%. Tuy nhiên căn bệnh thế kỷ này lại có nguồn gốc từ những loài linh trưởng ở Châu Phi, nên ắt hẳn có nhiều người sẽ suy nghĩ “linh tinh” trong trường hợp này.
Nhưng sự thật lại hoàn toàn không phải như những “suy nghĩ đen tối” đó, vậy làm thế nào mà những loài linh trưởng lại lây truyền được virus sang con người?
Lần đầu tiên con người biết đến HIV/ AIDS là vào thế kỷ trước. Vào tháng 6/1981, Trung tâm kiểm soát và phòng ngừa dịch bệnh Hoa Kỳ đã giới thiệu bệnh án của năm bệnh nhân AIDS trong bản tóm tắt dịch tễ học hàng tuần Morbidity and Mortality Weekly Report.
Căn nguyên
Mặc dù cho tới nay chúng ta vẫn không thể biết được ai là người đầu tiên bị nhiễm virus HIV, nhưng các nhà khoa học có thể theo dõi và khôi phục lại những manh mối trong lịch sử.
Giống như tất cả các loại virus khác, HIV có thể tiến tiến hóa với xác suất không đổi và các nhà khoa học có thể sử dụng tỷ lệ độ biến để tìm hiểu về nguồn gốc và xu hướng thay đổi của HIV.
Nơi sinh ra của virus này có khả năng là ở miền nam Cameroon, Châu Phi và nút thời gian là vào những năm 1920. Các nhà khoa học đã phát hiện ra rằng các loài linh trưởng địa phương mang virus SIV, rất giống với HIV, còn được gọi là virus gây suy giảm miễn dịch ở khỉ .
Những loài linh trưởng có thể bị lây nhiễm hơn 40 biến thể khác nhau của virus SIV trong tự nhiên. Theo dự đoán, SIV đã xuất hiện và lây nhiễm đối với các loài linh trưởng trong tự nhiên từ khoảng 32.000 năm trước.
Tại sao dịch AIDS bắt đầu ở Kinshasa vào những năm 1920 và bùng phát vào những năm 1960?
Sau khi lây nhiễm cho con người, HIV đã theo dấu chân của con người lây lan đến Kinshasa và bùng phát vào những năm 1960.
Dựa trên những manh mối và căn cứ lịch sử kết hợp với giả thuyết “thợ săn bị thương”, các nhà khoa học đã đưa ra một suy đoán hợp lý khác được gọi là lý thuyết “chủ nghĩa thực dân” – lý thuyết cho rằng chính thực dân phương Tây đã mở đường cho HIV lây nhiễm toàn cầu.
Từ cuối thế kỷ 19 đến đầu thế kỷ 20, nhiều quốc gia ở châu Phi đã bị biến thành các thuộc địa do phương Tây cai trị.
Vào đầu thế kỷ 20, Kinshasa là thành phố lớn nhất ở Trung Phi, với dân số đông và giao thương thường xuyên với phần còn lại của thế giới. Tuy nhiên, vào thời điểm đó, Kinshasa được đặt tên là Leopoldville và là thuộc địa của Bỉ.
Dân số mở rộng nhanh chóng, đi theo đó là dòng người lao động nam đổ về cũng như sự thay đổi hình thái xã hội đã làm gia tăng của nạn mại dâm cùng với điều kiện chăm sóc y tế kém, thiếu thốn về cơ sở vật chất và việc sử dụng kim tiêm đã kiến căn bệnh này lây lan một cách hết sức nhanh chóng.
Điều đáng chú ý là vài trăm người dùng chung một kim tiêm vào thời điểm đó là rất phổ biến. Ngoài ra, dưới sự chuyên chế của chế độ thực dân, nhiều người châu Phi sẽ bị buộc phải làm việc trong các trại lao động tập trung. Do thiếu thức ăn, thực dân cũng săn bắt tinh tinh để làm thực phẩm.
Mọi thứ vào thời điểm đó dường như đã góp phần vào sự lây lan toàn cầu của đại dịch này.
Tạm hoãn việc tái xuất lúa mì lẫn cỏ kế đồng vào ngày 1/11
Thông tin tại cuộc họp ngày 17/10 của Cục Bảo vệ thực vật (Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn) với các bên liên quan về việc tái xuất lúa mì lẫn cỏ kế đồng, Cục trưởng Cục Bảo vệ Thực vật cho biết, tạm thời chưa áp dụng hình thức tái xuất lúa mì nhiễm cỏ kế đồng từ ngày 1/11 như đã thông báo.
![]() |
Cục Bảo vệ Thực vật thông tin, tạm thời chưa áp dụng hình thức tái xuất lúa mì lẫn cỏ kế đồng từ ngày 1/11. |
Trước nhiều thông tin trái chiều về việc đề xuất tạm nhập tái xuất các lô hàng nhập khẩu lúa mì lẫn cỏ kế đồng, sáng nay (17/10), Cục Bảo vệ Thực vật (BVTV) đã có cuộc họp với các bên liên quan, các nhà khoa học để thông tin thêm về cỏ kế đồng và giải pháp xử lý thích hợp đối với lúa mì nhiễm loại cỏ này.
Tại cuộc họp, nhiều doanh nghiệp lúa mì trong nước kiến nghị Cục BVTV về việc cần có những nghiên cứu kỹ hơn về quy định tạm nhập tái xuất sản phẩm có lẫn sinh vật ngoại lai, trong trường hợp này, cần có có quy định về cụ thể hơn, lẫn cỏ kế đồng trong lúa mì ở mức nào thì phải tái xuất.
Đồng thời, doanh nghiệp cũng đề xuất kéo dài thêm thời gian 6 tháng trước khi thực hiện quy định về tạm nhập tái xuất lúa mì lẫn cỏ kế đồng để doanh nghiệp có thể tìm kiếm nguồn cung hàng cũng như đàm phán đối với các đối tác nhập khẩu.
Liên quan đến vấn đề này, TS Nguyễn Văn Liêm , Viện trưởng Viện Bảo vệ Thực vật (thuộc Viện Khoa học nông nghiệp Việt Nam) cho biết, các nước trên thế giới rất quan ngại đến các sinh vật ngoại lai, bởi chúng có thể gây thiệt hại rất lớn. Ở góc độ nhà khoa học, sinh vật ngoại lai có thể ảnh hưởng tới hàng chục triệu nông dân, đồng thời không loại trừ ảnh hưởng tới xuất khẩu nông sản. Việt Nam chưa nhiễm loại cỏ này là việc cực kỳ may mắn. Do đó, việc tái xuất, ngăn chặn không cho vào Việt Nam là việc phải làm.
Trước các ý kiến của các doanh nghiệp, ông Hoàng Trung, Cục trưởng Cục BVTV cho rằng, cần hiểu rõ tái xuất là tái xuất, cấm là cấm, ngừng là ngừng chứ không đánh đồng 3 khái niệm này. Khẳng định lại lần nữa đây là vấn đề kiểm dịch thực vật chứ không phải vấn đề an toàn thực phẩm, ông Hoàng Trung nhấn mạnh, cho đến thời điểm này, Cục chưa có văn bản nào công bố cấm nhập khẩu hay tạm ngừng nhập khẩu lúa mì lẫn cỏ kế đồng.
Theo ông Hoàng Trung, việc tái xuất các lô lúa mì lẫn cỏ kế đồng chắc chắn tác động với doanh nghiệp nhập khẩu lúa mì Việt, song chỉ là ngắn hạn và không phải là không có giải pháp. Bằng chứng khoa học về những tác hại do cỏ kế đồng gây ra đã rõ ràng. Cần phải nhìn toàn cục về hậu quả khôn lường khi cỏ kế đồng xâm nhiễm vào Việt Nam và việc này không thể tính toán được bằng tiền bạc.
Trước kiến nghị lùi lại thời hạn tái xuất của các doanh nghiệp, ông Hoàng Trung cho biết, sẽ tạm thời chưa áp dụng hình thức tái xuất lúa mì lẫn cỏ kế đồng từ ngày 1/11, còn khi nào áp dụng biện pháp tái xuất hoặc các biện pháp khác thì sẽ báo cáo Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn.
Với 3 thị trường nhập khẩu lúa mì lớn của Việt Nam là Mỹ, Nga và Canada, Cục sẽ đàm phán, bàn giải pháp để có thể đạt được phương án giải quyết phù hợp cho cả nước xuất khẩu, doanh nghiệp nhập khẩu và cơ quan quản lý nhà nước. Nếu không đạt được thỏa thuận, Cục sẽ báo cáo Bộ để đưa ra những quyết định cuối cùng về tái xuất hay tạm ngừng nhập khẩu. Các doanh nghiệp cần chia sẻ và chuẩn bị kế hoạch việc tái xuất hoặc tạm ngừng. Nếu áp dụng hình thức tái xuất, Cục sẽ thông báo cho doanh nghiệp ít nhất trước 1 tháng.
Lúa mì (tiểu mạch) | Cây cảnh – Hoa cảnh – Bonsai – Hòn non bộ – Sân vườn tiểu cảnh
Lúa mì hay tiểu mạch, tên khoa học là Triticum (spp), thuộc họ Lúa (họ hòa thảo – Poaceae), là một nhóm các loài cỏ đã thuần dưỡng từ khu vực Levant và được gieo trồng rộng khắp thế giới. Về tổng thể, lúa mì là thực phẩm quan trọng cho loài người, sản lượng của nó chỉ đứng sau ngô và lúa gạo trong số các loài cây lương thực. Hạt lúa mì là một loại lương thực chung được sử dụng để làm bột mì trong sản xuất các loại bánh mì; mì sợi, bánh, kẹo v.v cũng như được lên men để sản xuất bia rượu hay nhiên liệu sinh học. Lúa mì cũng được gie trồng ở quy mô hạn hẹp làm cỏ khô cho gia súc và rơm cũng có thể dùng làm cỏ khô cho gia súc hay vật liệu xây dựng để lợp mái.
Lúa mì (tiểu mạch) có nguồn gốc từ Tây Nam Á trong khu vực được biết dưới tên gọi Lưỡi liềm Màu mỡ (khu vực Trung Đông ngày nay). Các mối quan hệ di truyền giữa lúa mì einkorn và lúa mì emmer chỉ ra rằng khu vực thuần dưỡng lúa mì rất có thể là nằm gần Diyarbakır ở Thổ Nhĩ Kỳ. Các loại lúa mì hoang dại này đã được thuần dưỡng như là một phần của nguồn gốc nông nghiệp tại khu vực Lưỡi liềm Màu mỡ này. Việc trồng trọt và thu hoạch cũng như gieo hạt lặp đi lặp lại các loại cỏ hoang dại này đã dẫn tới sự thuần dưỡng lúa mì thông qua chọn lọc và các dạng đột biến với tai thóc dai, còn nguyên vẹn khi thu hoạch, hạt lớn, và xu hướng các bông con còn nằm lại trên thân cây cho đến khi thu hoạch. Do mất đi cơ chế phát tán hạt nên lúa mì đã thuần dưỡng chỉ còn khả năng hạn chế trong việc nhân giống một cách hoang dã.
Bông lúa mì
Việc trồng trọt lúa mì đã bắt đầu lan rộng ra ngoài khu vực Lưỡi liềm Màu mỡ trong thời đại đồ đá mới. Vào khoảng năm 3000 TCN, lúa mì đã xuất hiện tại Ethiopia, Ấn Độ, Ireland và Tây Ban Nha. Khoảng 1 thiên niên kỷ sau nó tới Trung Quốc. Khoảng năm 1000 TCN việc trồng trọt nông nghiệp với sử dụng sức ngựa, trâu, bò cày bừa đã làm gia tăng sản lượng lúa mì, giống như việc sử dụng các máy gieo hạt thay thế cho việc gieo hạt bằng cách rải hạt trong thế kỷ 18. Sản lượng lúa mì tiếp tục tăng lên, do các vùng đất mới được đưa vào khai thác, cũng như do kỹ thuật canh tác của nghề nông tiếp tục được cải tiến với việc sử dụng các loại phân bón, máy gặt, máy đập lúa (máy gặt đập), các loại máy cày đất, máy xới đất, máy trồng cây dùng sức kéo của máy kéo, công tác thủy lợi và phòng trừ sâu bệnh dịch hại hoàn thiện hơn cũng như việc tạo ra các giống mới tốt hơn (xem thêm Cách mạng xanh và Lúa mì Norin 10). Với tỷ lệ gia tăng dân số trong khu vực sử dụng lúa mì như là loại lương thực chính đang suy giảm, trong khi năng suất vẫn tiếp tục tăng, nên diện tích gieo trồng lúa mì hiện tại đã bắt đầu xu hướng giảm và nó là lần đầu tiên diễn ra xu hướng này trong lịch sử loài người hiện đại. Vào năm 2007, sản lượng lúa mì đã giảm tới mức thấp nhất kể từ năm 1981, và năm 2006 là lần đầu tiên lượng tiêu thụ lúa mì trên toàn thế giới nhiều hơn là sản lượng – một khoảng trống sẽ được tiếp tục dãn rộng do nhu cầu tiêu dùng lúa mì hiện nay đã tăng nhanh hơn mức tăng của sản xuất.
Bông lúa mì
Di truyền
Di truyền của lúa mì là phức tạp hơn so với phần lớn các loài thực vật đã thuần dưỡng khác. Một số loài lúa mì là dạng lưỡng bội, với 2 bộ nhiễm sắc thể, nhưng nhiều loài là các dạng đa bội ổn định, với 4 hay 6 bộ nhiễm sắc thể (tứ bội hay lục bội).
– Lúa mì Einkorn (Triticum monococcum) là dạng lưỡng bội.
– Phần lớn các loài lúa mì tứ bội (như lúa mì Emmer (Triticum dicoccon) và lúa mì cứng (T. durum)) có nguồn gốc từ lúa mì Emmer hoang (Triticum dicoccoides). Triticum dicoccoides là kết quả lai ghép giữa 2 loài cỏ lưỡng bội hoang dại là Triticum urartu và các loài cỏ dê hoang dại như Aegilops searsii hay A. speltoides. Quá trình lai ghép để tạo ra lúa mì Emmer hoang dại diễn ra trong tự nhiên, từ rất lâu trước khi có quá trình thuần dưỡng.
– Các loài lúa mì lục bội đã tiến hóa trên các cánh đồng của người nông dân. Lúa mì Emmer thuần dưỡng hoặc là lúa mì cứng thuần dưỡng lại lai ghép tiếp với một loài cỏ hoang dã lưỡng bội (Aegilops tauschii) để sinh ra các loài lúa mì lục bội, như lúa mì spenta và lúa mì thông thường.
Bông lúa mì
Giống cây trồng
Trong các hệ thống nông nghiệp truyền thống thì các quần thể lúa mì thông thường bao gồm các giống tạp chủng, các quần thể được những người nông dân duy trì một cách tùy tiện và thông thường có sự đa dạng về hình thái và đặc tính rất cao. Mặc dù các giống lúa mì này đã không còn được gieo trồng tại châu Âu và Bắc Mỹ, nhưng chúng có thể vẫn còn tầm quan trọng ở những nơi khác. Nguồn gốc của các giống lúa mì thuần chủng chính thức có từ thế kỷ 19, khi người ta tạo ra một dòng giống mới thông qua phương pháp chọn lọc các hạt từ cây có các đặc tính mong muốn. Các giống lúa mì hiện đại đã được phát triển trong những năm đầu của thế kỷ 20 và có mối liên hệ chặt chẽ với sự phát triển của di truyền học Mendel. Phương pháp tiêu chuẩn trong gây giống cùng dòng các giống cây trồng của lúa mì là lai ghép chéo giữa 2 dòng bằng cách sử dụng cách ngắt bỏ hoa đực để tránh hiện tượng tự thụ phấn, sau đó cho chúng tự lai ghép hay lai cùng dòng các thế hệ sau. Các lựa chọn được đồng nhất (để có các gen chịu trách nhiệm cho các khác biệt về giống) trong 10 hay nhiều hơn các thế hệ trước khi đưa ra như là các giống hay giống cây trồng.
Bông lúa mì
Các giống lai F1 của lúa mì không nên nhầm lẫn với các giống lúa mì thu được từ gây giống thực vật tiêu chuẩn. Ưu thế giống lai (như trong các cây lai F1 quen thuộc của ngô) diễn ra trong lúa mì thông thường (lục bội), nhưng rất khó để sản xuất hạt của các giống cây lai ghép ở quy mô thương mại như đã được thực hiện với ngô do hoa lúa mì là hoàn hảo và thông thường nó tự thụ phấn. Hạt giống lúa mì lai ghép ở quy mô thương mại được sản xuất bằng cách dùng các tác nhân lai ghép hóa học, các thuốc điều chỉnh tăng trưởng lúa mì có tác động chọn lọc với sự phát triển của phấn hoa, hay các hệ thống triệt tiêu khả năng sinh sản hoa đực một cách tự nhiên diễn ra tế bào chất. Lúa mì lai ghép chỉ có thành công thương mại hạn chế, ở châu Âu (cụ thể là Pháp), Hoa Kỳ và Nam Phi.
Mục đích chính trong gây gióng lúa mì là năng suất cao, chất lượng tốt, khả năng kháng bệnh tật và sâu bọ cũng như khả năng chịu các ứng suất vô sinh như chịu ẩm, chịu nóng hay chịu các chất vô cơ v.v. Các bệnh tật chính trong môi trường ôn đới là tàn rụi đầu Fusarium, bệnh gỉ sắt ở lá và thân cây, trong khi ở khu vực nhiệt đới là tàn rụi lá Helminthosporium.
Bốn loài lúa mì hoang dại cùng với các giống, thứ của lúa mì Einkorn đã thuần dưỡng, lúa mì Emmer và lúa mì spenta, có vỏ bao hạt. Đặc trưng hình thái nguyên thủy này bao gồm các mày dai bao bọc chặt lấy hạt, và (ở lúa mì đã thuần dưỡng) là cuống khá giòn dễ dàng gãy khi đập. Kết quả là khi người ta đập các bó lúa mì thì bông lúa gãy ra thành các bông con. Để thu được hạt nhằm có thể xử lý tiếp, như xay hay nghiền, người ta cần loại bỏ các vỏ bao này (trấu). Ngược lại, ở các dạng trần (tự do khi đập) như lúa mì cứng hay lúa mì thông thường, các mày dễ vỡ còn cuống thì dai. Khi đập, lớp trấu tách ra, giải phóng hạt. Lúa mì có vỏ bao thường được lưu giữ dưới dạng các bông con do lớp mày dai là sự bảo vệ tốt chống lại các loại sau bọ khi lưu trữ hạt.
Tên gọi
Có nhiều hệ thống phân loại thực vật được sử dụng cho các loài lúa mì. Tên gọi của các loài lúa mì trong các hệ thống này đôi khi không đồng nhất. Trong phạm vi một loài, các giống cây trồng của lúa mì lại được những người gây giống hoặc nông dân phân loại tiếp theo mùa phát triển của chúng, chẳng hạn như lúa mì mùa đông hay lúa mì mùa xuân, theo hàm lượng gluten, chẳng hạn lúa mì cứng (nhiều protein) và lúa mì mềm (nhiều tinh bột), hay theo màu của hạt (đỏ, trắng, hổ phách).
Lúa mì
Các loài lúa mì chính được gieo trồng
1. Lúa mì thông thường — (Triticum aestivum): Loài lục bội được gieo trồng nhiều nhất trên thế giới.
2. Lúa mì cứng — (Triticum durum): Dạng tứ bội duy nhất được sử dụng rộng rãi ngày nay và là loài lúa mì được gieo trồng nhiều thứ hai.
3. Lúa mì Einkorn — (Triticum monococcum): Loài lưỡng bội với các thứ hoang dại và gieo trồng. Dạng gieo trồng được thuần dưỡng cùng thời với lúa mì Emmer, nhưng chưa bao giờ có được tầm quan trọng ngang loài kia.
4. Lúa mì Emmer — (Triticum dicoccon): Dạng tứ bội, được gieo trồng trong thời kỳ cổ đại nhưng ngày nay không còn được sử dụng rộng rãi.
5. Lúa mì spenta — (Triticum spelta): Một loài lục bội được gieo trồng với số lượng hạn chế.
Lúa mì khi thu hoạch
Kinh tế
Lúa mì trong thương mại được phân loại dựa theo các tính chất của hạt đối với những nhu cầu của các thị trường hàng hóa. Các nhà kinh doanh lúa mì sử dụng sự phân loại này để xác định họ cần mua bán loại lúa mì nào do mỗi loại đều có các công dụng riêng. Còn các nhà sản xuất cũng dùng hệ thống phân loại này để xác định họ cần sản xuất loại lúa mì nào đem lại nhiều lợi nhuận nhất.
Lúa mì được gieo trồng rộng rãi như là một loại hoa lợi do nó có sản lượng lớn trên mỗi đơn vị diện tích, phát triển tốt trong khu vực có khí hậu ôn đới ngay cả khi mùa vụ tương đối ngắn. Bột mì có chất lượng cao và đa dụng, được sử dụng rộng rãi trong sản xuất bánh mì. Phần lớn các loại bánh mì được làm từ bột mì, bao gồm cả nhiều loại bánh được gọi theo tên của các loại ngũ cốc khác có trong các loại bánh đó, như hắc mạch và yến mạch. Sự phổ biến của thực phẩm làm từ bột mì tạo ra nhu cầu lớn về hạt, thậm chí ngay cả trong các nền kinh tế với thặng dư thực phẩm đáng kể.
Năm 2007 lúa mì đã tăng giá đáng kể do thời tiết giá lạnh và ngập lụt ở Bắc bán cầu, hạn hán ở Australia. Giá giao lúa mì trong tháng 9 năm 2007 và từ tháng 12 tới tháng 3 năm sau đã tăng khoảng 9 USD,00 mỗi giạ (khoảng 36 lít). Tại Italia người ta cũng phàn nàn về vấn đề giá mì ống tăng cao.
Bông lúa mì
Sản xuất và tiêu thụ
Lúa mì được trồng với diện tích hơn 216.000.000 hécta (530.000.000 mẫu Anh), lớn hơn bất kỳ loại cây trồng nào khác. Thương mại lúa mì trên thế giới lớn hơn tất cả các loại cây trồng khác gộp lại. Cùng với gạo, lúa mì là thực phẩm thiết yếu được ưa thích nhất trên thế giới. Nó là một thành phần trong chế độ ăn uống chính do sự thích nghi nông học của lúa mì có thể phát triển từ các vùng gần Bắc cực đến xích đạo, từ các đồng bằng ven biển đến độ cao khoảng 4.000 m (13.000 ft) trên mực nước biểnl.
Năm 2003, lượng tiêu thụ lúa mì trên đầu người toàn cầu là 67 kg (148 lb), cao nhất là 239 kg (527 lb) ở Kyrgyzstan. Năm 1997, lượng tiêu thụ trên đầu người toàn cầu là 101 kg (223 lb), cao nhất là Đan Mạch 623 kg (1.373 lb)/người, nhưng khoảng 81% của lượng này dùng làm thức ăn cho động vật. Lúa mì là thực phẩm thiết yếu ở Bắc Phi và Trung Đông, và được trồng phổ biến ở Châu Á. Không giống như lúa gạo, sản xuất lúa mì trải rộng hơn trên toàn cầu mặc dù Trung Quốc vẫn chiếm tới 1/6 sản lượng toàn thế giới.
Trong thế kỷ 20, sản lượng lúa mì toàn cầu đã mở rộng khoảng 5 lần so với trước đó, nhưng cho đến khoảng năm 1995 hầu hết con số này phản ánh sự gia tăng về diện tích trồng trọt, với sự gia tăng ít hơn (khoảng 20%) về sản lượng/một đơn vị diện tích. Tuy nhiên sau năm 1995, có sự gia tăng ấn tượng gấp 10 lần về tỉ lệ cải thiện năng suất mỗi năm, và nó trở thành nhân tố chính cho phép sản lượng lúa mì gia tăng. Do đổi mới công nghệ và quản lý cây trồng một cách khoa học cùng với phân bón tổng hợp, tưới tiêu và nuôi cấy lúa mì là những động lực chính của tăng trưởng sản lượng lúa mì trong nửa cuối thế kỷ này. Đã có sự sụt giảm đáng kể về diện tích trồng cây lúa mì, ví dụ như ở Bắc Mỹ.
Bông lúa mì
Nông học
Vào mùa đông lúa mì ở trạng thái ngủ đông dưới tuyết, nhưng thông thường nó cần khoảng 110 tới 130 ngày từ khi gieo trồng tới khi thu hoạch, phụ thuộc vào khí hậu, giống và các điều kiện về đất canh tác.
Việc theo dõi và chăm sóc lúa mì đòi hỏi cần có những kiến thức về các giai đoạn phát triển của nó. Cụ thể, việc sử dụng phân bón, thuốc diệt cỏ, thuốc diệt nấm, thuốc điều chỉnh tăng trưởng v.v thông thường cần được áp dụng vào các giai đoạn phát triển cụ thể của nó.
Tồn tại một vài hệ thống để nhận dạng các giai đoạn phát triển của lúa mì, với hai hệ thống sử dụng nhiều nhất là thang Feekes và thang Zadoks. Mỗi thang là một hệ thống tiêu chuẩn, trong đó miêu tả các giai đoạn kế tiếp nhau của lúa mì trong một vụ mùa.
Các giai đoạn phát triển của bông lúa mì
Dịch bệnh
Có nhiều loại dịch bệnh trên cây lúa mì, chủ yếu gây ra bởi nấm, vi khuẩn và virus. Các loại thực vật biến đổi gen đã được phát triển để chống lại sâu bệnh, và việc quản lý mùa vụ có vai trò quan trọng trong phòng chống dịch bệnh. Thuốc diệt nấm, được sử dụng để ngăn chặn sự thiệt hại đáng kể cây trồng từ bệnh nấm, có thể tốn một chi phí đáng kể trong sản xuất lúa mì. Ước tính về số lượng sản xuất lúa mì bị mất do bệnh thực vật thay đổi từ 10-25% ở Missouri. Một loạt các sinh vật lây nhiễm sang lúa mì, trong đó quan trọng nhất là các virus và nấm.
Lúa mì
Động vật gây hại
Lúa mì bị ấu trùng của một số loài côn trùng cánh vẩy (Lepidoptera) phá hại, như Axylia putris, Apamea sordens, Xestia c-nigrum và Agrotis segetum. Vào đầu mùa vụ, nhiều loài chim như Euplectes progne, và động vật gặm nhấm cũng ăn lúa mì. Các loài động vật này có thể gây hại nghiêm trọng trong mùa vụ khi chúng ăn hạt giống mới gieo hoặc cây con. Chúng cũng có thể phá hoại mùa màng cuối vụ khi ăn hạt trưởng thành. Gần đây, thiệt hại sau thu hoạch đối với ngũ cốc lên đến hàng tỷ đô la mỗi năm chỉ riêng tại Mỹ, và bao gồm những thiệt hại cho lúa mì bởi sâu đục khác nhau, bọ cánh cứng và mọt. Động vật gặm nhấm cũng là nguyên nhân gây thiệt hại trong giai đoạn bảo quản, và tại các khu vực đang phát triển hạt chủ yếu, số chuột đồng đôi khi có thể xây dựng bùng nổ bệnh dịch hạch do có sẵn mầm bệnh trong thực phẩm. Để giảm số lượng lúa mì bị mất sau thu doạch do động vật gây hại, các nhà khoa học ở Agricultural Research Service đã phát triển “insect-o-graph,” loại này có thể nhận dạng côn trùng mà không thể nhìn thấy bằng mắt thường. Thiết bị sử dụng các tín hiệu điện để nhận biết côn trùng khi lúa mì đang được xay. Công nghệ mới này chính xác đến mức có thể phát hiện 5-10 hạt bị nhiễm trong số 300.000 hạt tốt.
Lúa mì
Lúa mì
Lương thực-thực phẩm
Hạt lúa mì có thể nghiền thành bột, gọi là bột mì hay cho nảy mầm và sấy khô để sản xuất mạch nha, nghiền và loại bỏ cám thành lúa mì vỡ hạt hay bulgur, luộc sơ (hay sấy hơi nước), sấy khô hay chế biến thành bột trân châu, mì ống hay bột đảo bơ (roux). Chúng là thành phần chính trong các loại thức ăn như bánh mì, cháo lúa mì, bánh quy giòn, bánh quy, bánh nướng, bánh ngọt và boza (một loại đồ uống lên men phổ biến ở Đông Nam Âu).
Bao hạt lúa mì
Dinh dưỡng
100 gam hạt lúa mì đỏ cứng mùa đông chứa khoảng 12,6 gam protein, 1,5 gam chất béo tổng cộng, 71 gam cacbohydrat, 12,2 gam xơ tiêu hóa và 3,2 mg sắt (17% nhu cầu hàng ngày); trong khi 100 gam lúa mì đỏ cứng mùa xuân chứa khoảng 15,4 gam protein, 1,9 gam chất béo tổng cộng, 68 gam cacbohydrat, 12,2 gam xơ tiêu hóa và 3,6 mg sắt (20% nhu cầu hàng ngày).
Hạt lúa mì vỡ
Gluten, một loại protein có trong lúa mì (và các loài khác của Triticeae), là chất gây ra một số tác dụng phụ ở những người mắc bệnh tạng phủ (rối loạn tự miễn dịch ở khoảng 1% dân số gốc Ấn-Âu).
Lúc mì chứa nhiều khoáng chất, vitamin và chất béo. Với một lượng nhỏ protein động vật hoặc đậu thêm vào, bữa ăn có thành phần chủ yếu là lúa mì có hàm lượng dinh dưỡng cao.
Những dạng lúa mì phổ biến nhất là loại màu trắng và đỏ. Tuy nhiên, các dạng tự nhiên khác cũng được sử dụng. Ví dụ, ở các vùng cao nguyên của Ethiopia có loại lúa mì tím, một loại lúa mì tứ bội giàu chất chống ôxy hóa. Các loài thương mại thứ yếu khác nhưng có hàm lượng dinh dưỡng khác cao bao gồm loại màu đen, vàng và xanh dương.
Cánh đồng lúa mì
Sức khỏe
Nhiều nghiên cứu ban đầu ở châu Âu, Nam Mỹ, Australasia, và Hoa Kỳ cho rằng có khoảng 0,5–1% dân số ở những khu vực này chưa ị phát hiện bệnh coeliac. Bệnh Coeliac là trường hợp gây ra bởi phản ứng nghịch của hệ miễn dịch với gliadin, đây là một loại protein gluten được tìm thấy trong lúa mì (và những loại ngũ cốc tương tự trong tông Triticeae và bao gồm các loài khác như đại mạch và lúa mạch đen). Tùy thuộc vào sự phơi nhiễm với gliadin, enzyme tissue transglutaminase làm thay đổi protein, và phản ứng chéo của hệ miễn dịch với mô ruột gây viêm. Điều đó làm mỏng lớp niêm mạc ruột non, gây cản trở sự hấp thụ các chất dinh dưỡng. Phương pháp trị liệu duy nhất là sử dụng thức ăn không chứa gluten thường xuyên.
Ước tính dân số Hoa Kỳ bị mắc chứng này khoảng 0,5 đến 1,0%. Nhạy cảm với gluten do phản ứng với protein trong lúa mì khác với dị ứng lúa mì.
(BlogCayCanh.vn)
Cây lương thực – Thông tin nông nghiệp Huế
Cây lương thực là các loại cây trồng mà sản phẩm dùng làm lương thực cho người, nguồn cung cấp chính về năng lượng và chất bột cacbohydrat trong khẩu phần thức ăn.
Năm loại cây lương thực chính của thế giới là ngô (Zea Mays L.), lúa nước (Oryza sativa L.),lúa mì (Triticum sp. tên khác: tiểu mạch), sắn (Manihot esculenta Crantz tên khác khoai mì) và khoai tây (Solanum tuberosum L.). Ngô, lúa gạovà lúa mì chiếm khoảng 87% sản lượng lương thực toàn cầu và khoảng 43% calori từ tất cả mọi lương thực, thực phẩm vào năm 2003.[1]
Bốn loại cây lương thực chính của Việt Nam là lúa, ngô, sắn và khoai lang (Ipomoea batatas L.).
Các loại hạt cốc khác, diện tích trồng và sản lượng ít hơn, có Đại mạch (Hordeum vulgare L.), cao lương (Sorghum, tên khác lúa miến, mộc mạch), kê (Setaria L.Beauv kê hạt vàng, kê đuôi chồn; Panicum miliaceum L. kê Nga;Pennisetum glaucum lúa miêu, kê trân châu, kê ngọc, kê Xu đăng; Eleusine coracana L. Gaertn), Hắc mạch (Secale cereale, tên khác lúa mạch đen, Tiểu hắc mạch (Triticale, Triticum x Secale, cây lai giữa tiểu mạch và hắc mạch), Yến mạch (Avena sativa), Kiều mạch (Fagopyrum esculentum Moench = Polygonum fagopyrum L., tên khác mạch hoa, mạch ba góc), Fonio, Quinoa.
Các loại cây có củ khác có khoai môn (Colocasia esculenta L. Schott, khoai sọ (Colocasia antiquorum Schott =C.esculenta L.Schott), củ mỡ (Dioscorea alata L., tên khác củ cái, khoai vạc, khoai ngọt), củ từ (Dioscorea esculenta(Lour) Burk tên khác khoai từ), dong riềng (Canna edulis Ker., tên khác khoai riềng, khoai đao), củ dong (Maranta arundinacea, tên khác dong đao, dong tây, củ bình tinh, củ trút), khoai mài (Dioscorea persimilis Prain et Burk, tên khác củ mài, hoài sơn), sắn dây (Pueraria thomsoni Benth), khoai nưa (Amorphophallus rivieri Dur.).
Ở châu Phi, chuối bột cũng được dùng làm lương thực tương tự như việc sử dụng qủa sakê (Artocarpus indisa) ở nướcNhật. Tại Ấn Độ, một số nước châu Phi và một số đảo ở Thái Bình Dương, những loại đậu đỗ ăn hạt như đậu trắng,đậu đen, đậu xanh,đậu đỏ, đậu trứng cuốc, đậu nho nhe hay thân giàu tinh bột từ một số cây như cây báng… cũng được sử dụng làm lương thực tương tự như thực phẩm ở Việt Nam.
Hạt hoặc củ của cây lương thực là thành phần chính trong khẩu phần ăn của những người dân nghèo tại nhiều nước đang phát triển. Việc tiêu thụ này ở các nước phát triển tuy ít hơn nhưng vẫn là đáng kể nhất.
Trong một số ngôn ngữ phương Tây, cây lương thực, cây “ngũ cốc” được gọi là cereal, cereali, cerealo, zerial, có nguồn gốc từ Ceres, tên gọi của vị nữ thần nông nghiệp và mùa màng của thời kỳ tiền La Mã. Nó dùng để chỉ các loài thực vật thuộc họ Hòa thảo (Poaceae) được con người gieo trồng để lấy hạt có thể ăn được (về mặt thực vật học, chúng là kiểu quả gọi là quả thóc).
Trong tiếng Việt ngày nay, cây lương thực được dùng để chỉ toàn bộ nhóm cây lương thực có hạt (Cereals for grain) và nhóm cây củ có bột (Cereals for tuber), chủ yếu là bốn cây lương thực chính lúa, ngô, sắn, khoai lang.
Cây lương thực có hạt
Bảng sau đây chỉ ra sản lượng mỗi năm của các loại cây lương thực có hạt chính vào các năm 1961,[2] 2005 và 2008, sắp xếp theo sản lượng năm 2008[1]. Trong số này chỉ có kiều mạch và quinoa không phải thuộc họ Hòa thảo (còn gọi là giả ngũ cốc).
Cây | 2008 (Mt) | 2005 (Mt) | 1961 (Mt) | |
---|---|---|---|---|
Ngô Maize | 822.712.527 | 712.877.757 | 205.004.683 | Cây lương thực chính của người dân Bắc Mỹ, Nam Mỹ, châu Phi và thức ăn cho gia cầm,gia súc trên khắp thế giới. |
Lúa gạo[3] Paddy, Rice | 685.013.374 | 631.508.532 | 284.654.697 | Cây lương thực chính của khu vực nhiệt đớicận nhiệt đới ở châu Á, châu Phi, Bắc Mỹ, Nam Mỹ |
Lúa mì (Tiểu mạch)Wheat | 689.945.712 | 628.697.531 | 222.357.231 | Cây lương thực chính của khu vực ôn đới |
Đại mạch Barley | 157.644.721 | 141.334.270 | 72.411.104 | Được trồng để sản xuất mạch nha và nuôi gia cầm, gia súc tại các khu vực quá lạnh hay đất quá nghèo dinh dưỡng đối với lúa mì |
Lúa miến = Cao lươngSorghum | 65.534.273 | 59.214.205 | 40.931.625 | Cây lương thực quan trọng ở châu Á và châu Phi, sử dụng khắp thế giới để nuôi gia cầm, gia súc |
Kê Millets | 35.651.146 | 30.589.322 | 25.703.968 | Nhóm các loài cây lương thực trông tương tự nhưng khác biệt, nguồn lương thực quan trọng tại châu Á và châu Phi. |
Yến mạch Oats | 23.106.021 | 23.552.531 | 49.588.769 | Trước đây là cây lương thực chính tại Scotland và phổ biến khắp thế giới để nuôi gia cầm, gia súc |
Lúa mạch đen Rye | 13.265.177 | 15.223.162 | 35.109.990 | Quan trọng tại khu vực có khí hậu lạnh |
Tiểu hắc mạch Triticale | 14.020.842 | 13.293.233 | 0 | Cây lai ghép giữa lúa mì và lúa mạch đen, trông tương tự lúa mạch đen |
Kiều mạch Buckwwheat | 2.365.158 | 2.078.299 | 2.478.596 | Được sử dụng tại châu Á và châu Âu. |
Fonio | 378.409 | 363.021 | 178.483 | Một vài thứ được trồng làm cây lương thực tại châu Phi |
Quinoa | 58.989 | 58.443 | 32.435 | Giả ngũ cốc, được gieo trồng tại khu vực Andes |
Một vài lại cây trồng khác cũng là quan trọng tại một số khu vực, nhưng sản lượng toàn thế giới là rất nhỏ (và không được đưa vào thống kê của FAO), bao gồm:
- Teff, phổ biến tại Ethiopia nhưng gần như không có ở những nơi khác. Loài cây lương thực cổ đại này là chủ yếu tại Ethiopia. Nó chứa nhiều xơ tiêu hóa và protein. Bột của nó thường được dùng để sản xuất một loại bánh mì gọi là injera. Nó cũng có thể dùng để ăn như là loại thức ăn nóng từ bột cho bữa sáng tương tự như farina với hương vị sôcôlat hay mùi vị của quả phỉ. Bột và hạt nguyên vẹn có thể được bày bán ở một vài cửa hàng lương thực trên thế giới.
- Lúa hoang, được trồng với số lượng nhỏ ở một vài nơi như Bắc Mỹ
- Hạt dền, một loại giả ngũ cốc cổ đại, trước đây là loại cây lương thực chính của đế quốc Aztec
- Kañiwa, họ hàng gần của quinoa
Một vài loài lúa mì hoang dã cũng có thể đã từng được gieo trồng, có thể là từ rất sớm trong lịch sử nông nghiệp:
Cây củ có bột
Sắn: Năm 2008 toàn thế giới có 105 nước trồng sắn (FAO 2009) với tổng diện tích 18,69 triệu ha, năng suất 12,46 tấn/ ha, sản lượng 232,95 triệu tấn. Sắn được trồng nhiều nhất tại châu Phi 11,98 triệu ha (64% diện tích sắn toàn cầu), kế đến là châu Á 3,96 triệu ha (21%) và châu Mỹ La tinh 2,72 triệu ha (15%). Nước có sản lượng sắn nhiều nhất thế giới là Nigeria (44,58 triệu tấn), kế đến là Indonesia (21,59 triệu tấn) và Thái Lan (27,56 triệu tấn). Việt Nam đứng thứ bảy trên thế giới về sản lượng sắn (9,39 triệu tấn)với diện tích thu hoạch năm 2008 là 555,70 nghìn ha, năng suất bình quân 16,90 tấn/ha. Việt Nam là điển hình của châu Á và thế giới về tốc độ phát triển sắn, so với năm 2000, năng suất sắn là 8,36 tấn/ha và sản lượng 1,99 triệu tấn thì năm 2008 năng suất sắn đã tăng gấp đôi và sản lượng sắn đã tăng 4,72 lần. Sắn là cây lương thực-thực phẩm chính của nhiều nước châu Phi và làm thức ăn cho gia cầm, gia súc. Sắn cũng là nguyên liệu chính để chế biếncồn sinh học (bio-ethanol), rượu, tinh bột,tinh bột biến tính, xi rô, nước giải khát, bánh kẹo, bún miến, mì ăn liền, chất hồ vải, phụ gia dược phẩm, màng phủ sinh học (bioplastic). Đặc biệt, hướng chế biến cồn sinh học bằng nguyên liệu sắn lát hoặc bột sắn nghiền có lợi thế cạnh tranh rất cao vì 2,5 kg sắn lát khô (tương đương 6,0 kg sắn củ tươi)chế được một lít cồn sinh học để sử dụng làm xăng pha cồn E10.
Khoai lang: Năm 2008, toàn thế giới có 111 nước trồng khoai lang (FAO 2009) trên diện tích 8,17 triệu ha, trong đó 95% tại các nước đang phát triển, năng suất bình quân 13,46 tấn/ha, sản lượng 110,13 triệu tấn (so với năm 2005 là 123,27 triệu tấn và năm 1961 là 98,19 triệu tấn). Việt Nam có sản lượng khoai lang 1,32 triệu tấn, đứng thứ năm của toàn thế giới sau Trung Quốc (85,21 triệu tấn), Nigeria (3,31 triệu tấn), Uganda (2,70 triệu tấn) và Indonesia (1,87 triệu tấn). Khoai lang dùng làm lương thực cho người, thức ăn chăn nuôi và làm nguyên liệu chế biến tinh bột, rượu, cồn, xi rô, nước giải khát, bánh kẹo, mì, miến, phụ gia dược phẩm, màng phủ sinh học.
Khoai tây: Là cây lương thực-thực phẩm chính ở vùng ôn đới và cận nhiệt đới tại châu Âu, Bắc Mỹ, Nam Mỹ, châu Á và châu Đại dương.
Nguồn: https://vi.wikipedia.org/wiki/C%C3%A2y_l%C6%B0%C6%A1ng_th%E1%BB%B1c
HIV/AIDS là gì? Các triệu chứng, nguyên nhân và xét nghiệm
HIV là gì ?
HIV là tên một loại virus có thể ảnh hưởng đến “hệ miễn dịch” của cơ thể ,cơ quan chịu trách nhiệm chống lại nhiễm trùng.Khi người nhiễm HIV không được điều trị ,họ có thể dễ dàng mắc bệnh .
Đó là bởi vì hệ thống miễn dịch của họ không thể hoạt động tốt để chống lại nhiễm trùng hoặc ung thư .Mặc dù vậy, những người bị nhiễm HIV có thể dùng thuốc để kiểm soát virus.giữ cho hệ thống miễn dịch của họ mạnh mẽ và giữ sức khỏe trong nhiều năm
Mọi người có thể nhiễm HIV nếu máu hoặc dịch cơ thể ( như tinh dịch hoặc dịch âm đạo) từ người nhiễm HIV xâm nhập vào cơ thể họ. Ví dụ ,một người có thể bị nhiễm HIV nếu người đó :
- Quan hệ tình dục mà không sử dụng bao cao su với người nhiễm HIV – Điều này bao gồm quan hệ tình dục qua đường âm đạo, hậu môn và miệng.
- Dùng chung kim tiêm hoặc ống tiêm với người nhiễm HIV
AIDS là gì ?
AIDS là thuật ngữ các bác sĩ sử dụng để mô tả giai đoạn nhiễm HIV khi hệ thống miễn dịch ở mức yếu nhất
Các triệu chứng của HIV là gì ?
Ban đầu khi bị nhiễm HIV ,họ có thể bị sốt ,đau họng, đau đầu, đau cơ và đau khớp . Những triệu chứng này thường kéo dài khoảng 2 tuần . Trong nhiều trường hợp những triệu chứng này rất nhẹ .Hầu hết những người nhiễm HIV thậm chí không nhớ họ từng có
Trong vài năm đầu sau khi nhiễm bệnh, hầu hết những người nhiễm HIV không có triệu chứng hoặc chỉ có triệu chứng nhẹ. Một số người bị sưng các cơ quan nhỏ hình hạt đậu dưới da gọi là hạch bạch huyết, thường ở cổ, nách hoặc háng. Triệu chứng này cũng có thể xảy ra ở những người nhiễm HIV trong một thời gian dài.
Những người bị nhiễm HIV trong nhiều năm có thể có các vấn đề khác, chẳng hạn như:
- Sốt, đau dạ dày, buồn nôn, nôn, tiêu chảy và giảm cân
- Nhiễm trùng khác, bao gồm:
- Nhiễm trùng phổi
- Nhiễm trùng não
- Nhiễm trùng mắt ,là nguyên nhân gây nhìn khó
- Nhiễm nấm miệng có thể gây đau nhức,nổi lên các mảng trắng
HIV lây truyền qua đường nào
1/ Lây qua đường tình dục
+ Khi quan hệ tình dục không an toàn qua đường âm đạo, đường, hậu môn, đường miệng mà không dùng bao cao su với người bệnh đều có thể bị lây nhiễm bệnh đặc biệt là nơi có những vết rách trong các mộ âm đạo, hậu môn, vết thường hoặc lây bệnh qua các đường tình dục khác. Các cô gái trẻ thường dễ bị lây nhiễm bệnh này hơn là phụ nữ trường thành.
+ Những người mắc bệnh lây qua đường tình dục mãn tính có viêm loét tủ lệ nhiễm HIV cao gấp nhiều lần so với người bình thường, càng quan hệ với nhiều bạn tình thì khả năng lây nhiễm càng cao, tần suất qua 1 lần giao hợp là 0,1 -1%.
2/ Qua đường máu
+ Dùng chung kim tiêm, ống chích mà có dính máu của người bệnh HIV
+ Các thiết bị xăm mình, xỏ lỗ trên cơ thể, mực chưa được khử trùng và làm sạch có nguy cơ lây nhiễm bệnh
+ Quá trình truyền máu không qua sàng lọc virus HIV
+ Qua các vết thương hổ, rỉ nước hoặc tiếp xúc trực tiếp với máu cùng dịch sinh học của người bệnh khi bị kim tiêm đâm phải, dao cứa vào tay,…
3/ Lây truyền từ mẹ sang con
Lây truyền từ mẹ sang con là con đường thứ 3 gây bệnh. Người mẹ sẽ truyền vi rút bệnh sang con qua bánh rau trong thời kỳ mang thai, máu và dịch âm đạo khi chuyển dạ đẻ và qua sữa khi cho con bú. Khả năng phụ nữ bị nhiễm HIV lây sang con là 20-30% nhanh hơn những người khác.
Lưu ý: Bệnh HIV không lây truyền qua những tiếp xúc hàng ngày như sờ, bắt tay, ôm hoặc hôn hoặc qua các hoạt động như ho, hắt hơi, cho máu, sử dụng chung đồ dùng vật dụng cá nhân hoặc ăn uống.
Có xét nghiệm HIV không ?
Bạn có thể thực hiện xét nghiệm HIV tại phòng khám của bác sĩ bằng cách sử dụng mẫu máu hoặc đôi khi là nước bọt.Có thể mất vài ngày để có kết quả xét nghiệm. Nhưng kết quả từ các xét nghiệm nhanh HIV có thể sẵn sàng trong vài phút.
Hầu hết các hiệu thuốc cũng bán bộ dụng cụ xét nghiệm mà bạn có thể sử dụng tại nhà,bạn chích đầu ngón tay ,thấm máu trên que thử và gửi que thử tới phòng thí nghiệm .Sau đó Phòng thí nghiệm gọi cho bạn và thông báo kết quả.Xét nghiệm hoàn toàn riêng tư và kết quả không được báo cho bất kỳ ai trừ bạn.
Một loại xét nghiệm tại nhà khác, được gọi là “OraQuick”, hoạt động rất giống như que thử thai tại nhà. Nó đi kèm với một que thử đặc biệt mà bạn dùng lau dọc theo lợi của bạn. Sau 20 đến 40 phút, que thử có thể cho bạn biết bạn có thể bị nhiễm HIV không. Nếu bạn làm xét nghiệm tại nhà cho biết bạn nhiễm HIV, hãy gặp bác sĩ và yêu cầu them xét nghiệm để đảm bảo
HIV được điều trị như thế nào?
Các bác sĩ có thể kê toa các loại thuốc khác nhau để điều trị HIV. Chúng được gọi là “thuốc kháng vi-rút.” Chúng hoạt động rất tốt để kiểm soát nhiễm HIV ở hầu hết mọi người. Bạn và bác sĩ của bạn nên làm việc cùng nhau để quyết định khi nào bạn nên bắt đầu điều trị và loại thuốc nào phù hợp với bạn.
Hầu hết những người nhiễm HIV cần uống thuốc theo thời gian quy định mỗi ngày. Điều quan trọng là phải làm theo tất cả các hướng dẫn bác sĩ của bạn về điều trị.Bởi vì bệnh HIV của bạn có thể trở nên xấu hơn nếu bạn bỏ hoặc ngưng dùng thuốc. Hãy cho bác sĩ của bạn biết nếu bạn có bất kỳ tác dụng phụ hoặc vấn đề nào khi sử dụng thuốc
Một số người nhiễm HIV cũng dùng các loại thuốc khác mỗi ngày để ngăn ngừa nhiễm trùng liên quan đến HIV. Ví dụ, hầu hết các bác sĩ khuyên rằng những người có “số lượng tế bào T” thấp nên uống thuốc kháng sinh mỗi ngày để tránh bị nhiễm trùng phổi gọi là PCP. (Tế bào T là một loại tế bào bạch cầu đặc biệt.)
Xem thêm 1 số bệnh lý lây truyền qua đường tình dục khác như
Nếu tôi đang mang thai hoặc muốn có thai thì sao ?
Nếu bạn bị nhiễm HIV, em bé của bạn có thể bị nhiễm HIV trong quá trình mang thai, sinh hoặc thông qua việc cho con bú. Nếu bạn đang mang thai hoặc muốn mang thai, hãy nói chuyện với bác sĩ về những cách để giảm nguy cơ lây truyền HIV sang em bé.
Tôi có thể làm gì để ngăn ngừa lây lan HIV sang người khác?
Để giảm cơ hội lây truyền HIV sang người khác:
- Xét nghiệm HIV và bắt đầu điều trị càng sớm càng tốt
- Nói với bất kì ai có ý định quan hệ tình dục với bạn rằng bạn bị nhiễm HIV
- Sử dụng bao cao su mỗi khi bạn quan hệ tình dục qua đường âm đạo ,hậu môm hoặc miệng
- Không dùng chung dao cạo hoặc bàn chải đánh răng với người khác
- Không dùng chung kim tiêm hoặc ống tiêm với người khác
…..
Bài viết trên đây phòng khám Pasteur đã chia sẻ cho bạn đọc các kiến thức về HIV và AIDS là gì để mọi người hiểu rõ hơn… Ngoài ra nếu bạn nam nào cần tư vấn + trao đổi hay thăm khám các bệnh lý liên quan có thể liên hệ trực tiếp đến địa chỉ khám nam khoa Pasteur để được các bác sĩ trao đổi và đưa ra những lời khuyên tốt nhất
Chúc các bạn luôn có sức khỏe tốt!
Pasteur Clinic Đà Nẵng – Khởi đầu một điểm tựa, trọn vẹn một niềm tin
Liên hệ tổng đài: (0236) 3811868 để đặt lịch hẹn khám
Địa chỉ: lô 19 – Nguyễn Tường Phổ, P.Hòa Minh, Q.Liên Chiểu – TP. Đà Nẵng
Đưa gien cây lúa nước vào các loài cây trồng khác để tăng sức đề kháng ngập lụt -Hạt giống tâm hồn
Một nhóm nghiên cứu quốc tế gồm các nhà khoa học Mỹ, Argenina và Hà Lan hy vọng sử dụng kiến thức về cây lúa nước để kích hoạt các gien chịu ngập trong các cây trồng khác giúp chúng sống sót trong điều kiện ngập lụt.
Theo tạp chí Science, nhóm nghiên cứu quốc tế đã phân tích bộ gien của một số cây có khả năng chịu ngập lụt, bao gồm cả lúa nước. Hóa ra có ít nhất 68 họ gien được kích hoạt để đối phó với ngập lụt.
Trong số các loại cây lương thực chính, chỉ có cây lúa hiện có thể sống sót sau trận lụt. Loài cây này đã được thuần hóa từ một loài hoang dã mọc ở vùng nhiệt đới và có khả năng chống ngập úng và gió mùa. Một số gien chịu trách nhiệm cho sự đề kháng như vậy cũng tồn tại trong các cây khác, nhưng chúng ở trạng thái “ngủ”. Đây là kết luận của các nhà khoa học từ các cơ sở của Đại học California tại Riverside và Davis, Mỹ, Đại học quốc gia La Plata, Argentina và Đại học Utrecht, Hà Lan.
Nhà nghiên cứu Julia Bailey-Serres, giáo sư về di truyền học tại Đại học California tại Riverside, cho biết
Trong quá trình làm việc, các nhà khoa học đã kiểm tra các tế bào, nhóm nghiên cứu hy vọng sử dụng kiến thức về cây lúa để kích hoạt các gien chịu ngập trong các cây trồng khác để giúp chúng sống sót, nằm ở đầu rễ của cây, vì rễ là khâu đầu tiên ứng phó với lũ lụt. Đầu rễ và chồi cũng là những khu vực phát triển tích cực nhất của cây. Những khu vực này chứa các tế bào có thể giúp cây trồng chống ngập tốt hơn. Nhóm khoa học đã nghiên cứu các gien trong các tế bào đầu rễ này để xem liệu gien có được kích hoạt khi rễ và chồi được phủ nước và không có oxy hay không.
Hóa ra, phản ứng khi bị ngâm trong nước ở các loài thực vật được nghiên cứu không tốt như ở cây lúa. Các loài cà chua hoang dã mọc trên đất sa mạc đã bị héo và chết khi ngập lụt. Các nhà khoa học cũng đã phân tích gien của lúa và tổ tiên của loài cây này vốn ban đầu không chịu được lũ lụt. Kết quả, cây lúa có tới 68 họ gien chịu trách nhiệm cho sự thích nghi như vậy.
Hiện tại, nhóm dự định tiến hành các nghiên cứu bổ sung để tăng tỷ lệ sống sót của các loài cây bị chết và thối do úng nước. Để làm điều này, các nhà khoa học muốn biến đổi cây trồng bằng cách đưa vào chúng các gien của cây lúa chịu trách nhiệm về sự sống sót trong lũ lụt.
Vũ Trung Hương
Theo Một Thế Giới
Tầm quan trọng của lúa mì đối với trẻ em
Chế độ ăn của con người sẽ không thể hoàn thiện nếu không có thức ăn có nguồn gốc từ các loại ngũ cốc. Lúa mì, gạo, ngô, lúa mạch…là một số loại hạt ngũ cốc phổ biến con người thường ăn. Các loại ngũ cốc này sẽ có cách chế biến cũng như hấp thu khác nhau.
Cũng như nhiều loại hạt khác, lúa mì là một lựa chọn tốt cho sức khỏe cùng với ưu điểm dễ trồng của loại cây này. Mặc dù hiện tại chưa có đầy đủ lí giải về tầm quan trọng của lúa mỳ với trẻ nhỏ và ở độ tuổi nào thì chúng ta nên cho trẻ ăn lúa mì, nhưng không ai có thể phủ nhận đây là sự lựa chọn hoàn hảo cho bữa ăn của trẻ.
Dưới đây là một số lý do bạn có thể tham khảo:
Lúa mì – nguồn carbohydrate tự nhiên dồi dào
Lúa mì là kho dự trữ một lượng lớn đường tự nhiên và dễ hấp thu. Trẻ em có thể được cung cấp rất nhiều năng lượng khi ăn một chiếc bánh mì làm từ bột lúa mì. Phần năng lượng này là vô cùng quí giá đối với sự phát triển của trẻ, giúp cho trẻ hoạt bát, năng động trong các hoạt động thể chất.
Nguồn vitmin đáng tin cậy
Lúa mì cũng là một nguồn vitamin, chất diệp lục và nhiều loại chất khoáng khác vô cùng phong phú. Đây là nguồn chất dinh dưỡng đảm bảo sự phát triển toàn diện cả thế chất và tinh thần của trẻ. Cụ thể, trong thành phần của lúa mì có một lượng chất diệp lúc nhất định, nhiều vitamin B và một số chất khoáng khác cho cơ thể, đồng thời hỗ trợ quá trình thanh lọc máu. Rõ ràng tất cả những tác dụng này đều vô cùng quan trọng cho sự phát triển tự nhiên của trẻ.
Lúa mì rất dễ tiêu hóa
Trong tất cả các loại ngũ cốc, lúa mì được coi là loại hạt tốt nhất, bởi vì nó rất dễ tiêu hóa và bổ sung nhiều chất dinh dưỡng cho trẻ. Vì vậy, bố mẹ cần bổ sung các thức ăn được chế biến từ lúa mì cùng với những chất dinh dưỡng khác từ các loại thực phẩm khác trong chế độ ăn của trẻ. Loại thức ăn dinh dưỡng này giúp cơ thể tránh được rất nhiều tình trạng bệnh lý bao gồm đầy hơi, đau bụng hay buồn nôn và nôn. Ngoài ra, thói quen bổ sung dinh dưỡng bằng lúa mì cũng sẽ giúp trẻ tránh khỏi những chấn thương nghiêm trọng khi tham gia tập luyện.
Lúa mì là một loại thuốc nhuận tràng tự nhiên
Lúa mì có một lượng lớn chất xơ tự nhiên nên có tác dụng giống như một loại thuốc nhuận tràng. Chất xơ là thành phần giúp cho hệ tiêu hóa hoạt động có hiệu quả, hỗ trợ quá trình thải độc và đào thải các chất cặn bã ra khỏi cơ thể. Có chất xơ, trẻ sẽ ít bị táo bón hơn.
Bên cạnh đó, lúa mì còn có vai trò quan trọng với đường tiêu hóa của trẻ. Một lượng lúa mì thích hợp mỗi ngày sẽ giữ miệng, dạ dày, thực quản và ruột ở trong trạng thái khỏe mạnh và hoạt động hiệu quả. Với một hệ tiêu hóa khỏe mạnh, trẻ sẽ phát triển và lớn lên hoàn hảo.
Vì vậy, bạn đừng băn khoăn gì nữa, hảy bổ sung thực phẩm chế biến từ lúa mì trong các bữa ăn của con bạn nhé. Đây là một thói quen tốt, cần hình thành ngay từ khi còn bé.
Đua nhau trồng lúa mì trong nhà ép sữa uống hàng ngày
Sau hơn 2 năm trồng đủ các loại rau sạch cho đến các loại cây ăn quả trên sân thượng, gần 3 tháng nay, chị Bùi Phương ở Thanh Xuân (Hà Nội) bắt đầu tìm hiểu mua và trồng lúa mì (cỏ lúa mì) trong nhà để đa dạng hóa nguồn dinh dưỡng từ rau xanh cho gia đình.
“Nhiều người nhìn qua cứ nghĩ là cây cỏ nhưng thực ra chúng là cây lúa mì non 8-12 ngày tuổi”, chị Phương kể.

Trồng lúa trong nhà đang trở thành trào lưu mới của nông dân phố Hà thành.
Chị trồng loại lúa mì này không phải lấy hạt mà là lấy cây lúa mì non để ép nước uống. Bởi, theo nghiên cứu của các nhà khoa học Mỹ, loại cỏ lúa mì này có nhiều vitamin, khoáng chất, giúp tiêu hóa thức ăn một cách dễ dàng.
Theo chị Phương, loại cỏ lúa mì này rất dễ trồng, giống như các loại rau mầm. Chỉ cần ngâm hạt giống lúa mì trong khoảng 12 tiếng. Ủ ấm bằng khăn 1-2 ngày cho hạt nảy mầm đều. Sau khi hạt đã nảy mầm thì đem gieo lên khay hoặc chậu nhựa có lỗ thoát nước ở đáy, với mật độ dầy.

Đây không phải là lúa mì chứ không phải các loại thường thấy ở Việt Nam.

Giống loại lúa mì này có giá từ 140.000-180.000 đồng/kg.

Chỉ cần gieo bằng khăn giấy hoặc gieo vào trấu hun khoảng 15 ngày là có thể thu hoạch.
Hàng ngày, tưới nước khoảng 1-2 lần để giữ hạt đủ ẩm, hạt sẽ nảy mầm. Nếu không trồng nhiều, hàng ngày có thể dùng bình xịt bằng tưới ướt cho ướt cả lá và chân cỏ. Trong 3 ngày đầu nên để khay trong bóng tối để hạt nảy mầm nhanh. Sau đó đưa khay ra ngoài sáng, không cần quá nhiều ánh sáng để cây quang hợp cho lá mầu xanh. Sau 15-20 ngày có thể thu hoạch một lứa.
“Tôi đã trồng được mấy lứa rồi, mỗi lứa trồng 3 khay (2 lạng hạt giống mỗi khay). Khi lúa mầm xanh tốt thì cắt ép nước uống, giống như nước ép các loại hoa quả khác”. Chị Phương chia sẻ thêm, một khay ép được khoảng 2 cốc nước, uống có vị ngọt nhẹ và mùi thơm của cỏ rất dễ chịu.

Những cây lúa mì chuẩn bị được thu hoạch.
Tuy nhiên, nếu muốn uống liên tục thì cần phải trồng lúa gối canh nhau, tức cứ 4-5 ngày gieo một lứa để đảm bảo lúc nào cũng có lúa mạch để uống.
Tương tự, chị Nguyễn Hiền ở Thanh Trì (Hà Nội) cũng cho biết, gần đây ngoài trồng rau sạch, nhà chị còn trồng thêm cả lúa mì.
Song, lứa đầu tiên chị gieo bằng khăn giấy vải nên lúc thu hoạch năng suất không cao. Sang lứa thứ hai chị rút kinh nghiệm, gieo trên trấu hun và mùn dừa thì thấy năng suất cao hơn hẳn.

Khi thu hoạch cắt lấy phên trên, phỏ phần gốc.
“Nhà tôi có hai vợ chồng uống thôi, đứa con nhỏ 2 tuổi vẫn chưa uống được loại nước ép này. Cứ cách ngày tôi lại gieo một khay vì trung bình một ngày, lúa mì non thu hoạch sẽ ép được khoảng 2 ly nước”, chị nói.
Thực tế, trên diễn đàn mạng xã hội, các bà nội trợ cũng đua nhau chia sẻ kinh nghiệm trồng và chăm cỏ lúa mạch, cách ép cỏ lúa mì sao cho ngon, uống như nào để tốt cho sức khỏe,…

Lúa mì cắt xong đem rửa sạch ép lấy nước uống.
Trao đổi với PV. VietNamNet, anh Nguyễn Văn Tuyến, chủ một cửa hàng bán hạt giống ở Hoàng Hoa Thám (Ba Đình, Hà Nội) cho biết, hiện đang có trào lưu trồng cỏ lúa mì trong nhà, nhất là ở Hà Nội.
Theo anh Tuyến, cỏ lúa mì được trồng khá phổ biến ở Mỹ, tuy nhiên, thời gian gần đây, loại cỏ này mới du nhập về Việt Nam và được các gia đình mua về trồng. Thế nên, hạt giống lúa mì cũng cực kỳ đắt khách.

Nhiều gia đình còn trồng lúa mì gối nhau để có lúa ép nước uống liên tục.
“Trung mình một ngày tôi bán khoảng 20kg hạt giống. Khách mua đa phần ở Hà Nội, khách ngoại tỉnh cũng có nhưng không nhiều”. Anh Tuyến cho biết thêm, hiện có hai loại hạt giống lúa mì là hạt giống thường và hạt giống hữu cơ.
Với hạt giống thường xuất xứ từ Mỹ, Ý hay Úc giá dao động từ 140.000-180.000 đồng/kg, tùy loại. Riêng hạt giống hữu cơ giá lên tới 500.000 đồng/kg.
Video: Thành tỷ phú nhờ trồng rau thủy canh.
Khách đa phần mua hạt giống thường bởi giá cả hợp lý. Nếu gieo 1kg hạt giống rồi thu hoạch cỏ lúa mì thì giá thành là 20.000-25.000 đồng/ly nước ép. Riêng với nhà giàu họ chọn hạt giống hữu cơ vì chúng có độ an toàn cao hơn, anh cho hay.
>>> Xem thêm: Hàng loạt trái cây lạ lần đầu xuất hiện khiến người Sài Gòn kinh ngạc